Sovyet dönemi boru hattı üzerinden Ukrayna’ya uzanan Rus gazının geçişi, transit anlaşmasının sona ermesi ve savaş nedeniyle Moskova ile Kiev’in yeni bir anlaşma yapamaması sonucu kesildi. Bu gelişme, Rusya’nın Avrupa’ya giden en eski doğalgaz yolunun kapanmasıyla birlikte, iki ülke arasındaki gerilimli ilişkinin somut bir yansıması oldu. Ukrayna, 2014’te Kırım’ı ilhak ettikten sonra, Rus gazının alımını 2015’te durdurmuştu.
Ukrayna Enerji Bakanı German Galushchenko, yaptığı açıklamada “Rus gazının geçişini durdurduk. Bu tarihi bir olay. Rusya pazarlarını kaybediyor, mali kayıplar yaşayacak. Avrupa zaten Rus gazından vazgeçme kararı aldı” dedi.
Rusya Gaz Akışını Kesiyor, Avrupa Alternatif Arayışında
Şubat 2022’de başlayan savaşın ardından gaz akışının durması bekleniyordu. Ukrayna, askeri çatışmalar nedeniyle bu anlaşmanın uzatılmasını kabul etmeyerek gaz akışını tamamen kesti. Gazprom, geçtiğimiz yıl Ukrayna’dan doğalgaz geçişi olamayacağını öngörerek Avrupa’ya yönelik yeni tedarik rotalarını planladı. Halen Karadeniz altındaki TurkStream boru hattı üzerinden gaz ihracatını sürdüren Rusya, bu hat aracılığıyla Orta Avrupa’daki bazı ülkelere gaz tedarik ediyor.
Avrupa, Rus Gazına Alternatif Yollar Arıyor
2022’deki savaşla birlikte Avrupa Birliği, Rusya’nın enerjisine olan bağımlılığı azaltmaya yönelik ciddi adımlar attı. Ukrayna üzerinden gelen gazın durması, Slovakya ve Avusturya gibi ülkeleri de alternatif tedarik yolları aramaya zorladı. Moldova ise, Rus gazının kesilmesinin ardından gaz kullanımını üçte bir oranında azaltmak zorunda kaldığını duyurdu.
Rusya’nın Kaybı 5 Milyar Dolar, Ukrayna’nın Kaybı 800 Milyon Dolar
Gaz akışının durması, Ukrayna’ya yılda yaklaşık 800 milyon dolar gelir kaybı yaşatacakken, Rusya’nın Gazprom şirketi, doğalgaz satışlarında yaklaşık 5 milyar dolar kayıp yaşayacak. Avrupa’dan ise henüz bir açıklama yapılmadı.