Nöbetçi Eczaneler
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 depremlerinin üzerinden 22 ay geçerken, bu felaketin yarattığı yıkımın ardından hem hayatta kalanlar hem de hayatını kaybedenlerin aileleri adalet arayışını sürdürüyor. Depremde en az 53 bin 725 kişi hayatını kaybetti, 107 bin 213 kişi ise yaralandı. Ayrıca, binlerce insanın ölümüne yol açan binaların sorumluları hakkında yürütülen soruşturmalar ve açılan davalar, Türkiye’nin dört bir yanında devam ediyor. 2024 yılı itibarıyla hangi davalar görüldü? İşte o davaların güncel durumu:
Adana: Deprem Yıkımlarında Sorumlular Yargılanıyor
İhsan Bayram Sitesi: 82 kişinin ölümüne, 4 kişinin yaralanmasına yol açan bu olayda, müteahhit Celal Gül ve inşaat mühendisi Ferit Işık tutuklu olarak yargılanıyor. Seyhan Kaymakamlığı, dönemin imar müdürü Alim Erdoğan hakkında soruşturma izni vermedi ancak mahkeme, bu kararı iptal etti. Alim Erdoğan’a yönelik iddianame hazırlanarak dosya birleştirilecek.
Tutar Yapı Sitesi: 63 kişinin hayatını kaybettiği, 12 kişinin yaralandığı bu yıkımda, inşaat mühendisi Cüneyt Akkaya ve tadilat yaptırdığı iddia edilen sanıklar Bekir Baloğlu ile oğlu Osman Baloğlu tutuklu olarak yargılanıyor. Seyhan Belediyesi’nin eski imar müdürleri Alim Erdoğan ve Fatoş Sakarya hakkında da soruşturma izni verilmesi bekleniyor.
Sami Bey Apartmanı: 40 kişinin ölümüne, 2 kişinin yaralanmasına neden olan apartmanın müteahhitleri Abdullah Aybaba ve kızı Eda Aybaba Çelik yurt dışına kaçtı. Hakkında yakalama kararı olan firari sanıklar, İngiltere’ye yazı gönderilerek iade edilmesi talep ediliyor. Ayrıca, apartmanın yıkılmasında kamu görevlilerinin de sorumluluğu olduğu iddialarıyla ilgili hazırlanan iddianame ile müteahhitlerin dosyasının birleştirilmesi bekleniyor.
Grand İsias Otel Davası: Adıyaman’da yıkılan Grand İsias Otel’de 72 kişi hayatını kaybetti. Otel sahibi Ahmet Bozkurt, oğlu Mehmet Fatih Bozkurt ve mimar Erdem Yıldız tutuklu olarak yargılanıyor. Aileler, sanıkların “olası kasttan” cezalandırılmasını talep ediyor. Dava, 24 Aralık’ta karar duruşmasına girecek.
Adıyaman ve Gaziantep: Büyük Yıkımın Ardında Aranan Adalet
Üzümkent Sitesi: 83 kişinin ölümüne yol açan bu olayda, eski AK Parti Besni ilçe yöneticisi müteahhit Şükrü İşitmen tutuksuz yargılanıyor. Firari sanık Ahmet İşitmen ise hala aranıyor. Adıyaman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 26 Ekim’de görülen duruşmada, sanık avukatı depremi bilim adamlarının bile öngöremediğini savundu.
Hasoğlu Apartmanı: 25 kişinin ölümüne yol açan bu yıkımda, yapı denetim şirketinin yetkilisi Yusuf Kızılet tutuklu olarak yargılanıyor. Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi, kamu görevlileri hakkında soruşturma izni verilmesi gerektiğine hükmetti.
Furkan Apartmanı: 51 kişinin hayatını kaybettiği bu apartman faciasının ardından verilen beraat kararına, mağdur aileler “Adaleti parayla satın aldılar” diyerek tepki gösterdi. Aileler, sanıklar hakkında verilen beraat kararını istinaf mahkemesine taşıdı.
Pamukkale Sitesi: Pamukkale Sitesi A bloğun yıkılması sonucu 25 kişi yaşamını yitirdi. Dosya kapsamında müteahhit Yusuf Alageyik ile teknik uygulama sorumlusu ve statik proje müellifi Atilla Gökçek tutuklu olarak yargılanıyor. Diğer müteahhit ise tutuksuz olarak yargılanıyor. Kamu görevlileri hakkında bir gelişme yok.
Gözde Apartmanı: Gözde Apartmanı’nın yıkılması sonucu 25 kişi yaşamını yitirdi. Dosya kapsamında tutuklu sanık bulunmuyor. Sanık Kamil Çöçel ise firari olarak aranıyor. Kamu görevlileri hakkında bir gelişme yok.
Malatya’da Yıkılan Binaların Yargı Süreci
Hakimbey Apartmanı:
Malatya’da yıkılan Hakimbey Apartmanı’nda 78 kişi hayatını kaybetti. Depremin etkisiyle çökerek yerle bir olan apartman, felaketteki en büyük dramların başında geliyor. Yıkımda hayatını kaybedenler arasında, milli basketbolcu Nilay Aydoğan da bulunuyor. Ancak dosya kapsamında dikkat çeken bir durum var: Tutuklu sanık bulunmuyor. Bu durum, binanın inşasında bir ihmali bulunan sorumluların henüz cezai işlemle karşılaşmaması eleştirileriyle karşılanıyor.
Trend Garden Rezidans:
Malatya’daki Trend Garden Rezidans, 31 can kaybına neden oldu. Ancak burada da benzer şekilde tutuklu sanıklar bulunmuyor. Binanın yapımında kullanılan malzemelerden kaynaklanan yapısal problemler ve binanın zemin etüdü yapılmadan inşa edilmesi gibi faktörler de dava sürecinin önemli gündem maddeleri arasında yer alıyor. Ancak müteahhit ve ilgili belediye çalışanları hakkında henüz net bir karar alınmış değil.
Kırçuval Otel:
Malatya’da yıkılan Kırçuval Otel’de ise 21 kişi yaşamını yitirdi. Bu otelde, depremden sonra yapılan yıkım çalışmaları sırasında arama kurtarma faaliyetlerine katılan kamu görevlilerinin de adı geçiyor. Dosyada toplamda 11 sanık yer alıyor; ancak bunlar tutuksuz yargılanıyor.
Osmaniye’de Yıkılan Binalar ve Sorumlular
Bilge Sitesi:
Osmaniye’de yıkılan Bilge Sitesi, 105 can kaybıyla dikkat çekiyor. Bu yıkım, 2023 deprem felaketinin en büyük trajedilerinden birini oluşturuyor. Ancak ilginç bir şekilde, müteahhitler serbest bırakıldı. Ayrıca, dönemin eski belediye başkanı ve belediye çalışanları da uzun süre tutuklu kaldıktan sonra tahliye edildiler. Depremin ardından yapılan incelemeler, bina inşaatında kullanılan malzeme ve yapı denetiminin yetersiz olduğunu ortaya koydu, ancak bu sorumlulara karşı net bir dava süreci işlemedi.
Kahramanmaraş’ta Devam Eden Yargı Süreçleri
Ebrar Sitesi:
Kahramanmaraş’taki Ebrar Sitesi, 1.400 kişilik bir blokta yer alıyordu ve depremin ardından yıkıldı. Yıkımda 18 bloktan sadece biri çöktü, ancak 1.400 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan bu facianın sorumluları hakkında soruşturmalar devam ediyor. Müteahhitlerden bazıları tutuklanmışken, bazıları hala firar ediyor. Ayrıca, Kahramanmaraş Valiliği tarafından, 8 kamu görevlisi hakkında soruşturma izni verildi. Buradaki davalar, inşaat sürecinde yapılması gereken denetimlerin ve gereksiz risklerin önemli bir şekilde göz ardı edilmesinin sorgulanmasına yol açıyor.
Palmiye Sitesi:
Palmiye Sitesi, Kahramanmaraş’ta 151 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan bir diğer trajedi. Bu apartmanın müteahhidi, Ali Babaloğlu, tutuklu olarak yargılanırken, firari müteahhit de İzmir’de yakalanarak tutuklanmıştı. Dosyada başka tutuklu sanıklar bulunuyor. Ayrıca, depremin ardından Palmiye Sitesi’nde yapılan incelemeler, yapıların zemin etüdü ve mühendislik hesaplamalarındaki eksiklikleri ortaya koydu.
Hamidiye Sitesi:
Kahramanmaraş’taki Hamidiye Sitesi’nin yıkılması sonucu 146 kişi hayatını kaybetti. Yıkımın ardından yapılan soruşturmada, sitenin müteahhidi ve belediye çalışanı olan Fen İşleri Müdürü tutuklu yargılanıyor. Diğer sorumluların yargılanma süreci de devam ediyor.
Hatay’da Rönesans Rezidans’ın Yıkımı
Rönesans Rezidans:
Hatay’ın Antakya ilçesinde yer alan Rönesans Rezidans, 2023 depreminin en büyük faciasına sahne oldu. Yıkımın ardından 269 kişi hayatını kaybetti. Hatayspor futbolcusu Christian Atsu’nun da yaşamını yitirdiği bu rezidans, büyük bir dramatik kayba yol açtı. Enkaz altında çok sayıda kişi kayboldu. Yıkımın ardından yapılan soruşturma sonucu, inşaat sürecindeki ihmallerin ve yapı malzemelerinin kalitesizliğinin yıkımda önemli bir rol oynadığı tespit edildi. Davada yer alan sanıklar arasında müteahhitler ve bazı belediye görevlileri yer alıyor. Enkaz altındaki kayıplar hala aranmaya devam ederken, dava süreci ilerliyor ve tutuksuz sanıkların yargılanması sürüyor.
Atilla Eren Apartmanı:
Hatay’daki Atilla Eren Apartmanı’nın yıkılması sonucu 219 kişi hayatını kaybetti. Bu apartmanın inşaatı sırasında yapılan hatalar ve inşaata ilişkin ihmal iddiaları sonucu 4 kişi tutuklandı. Firari durumdaki sanıkların yakalanması için arama çalışmaları devam ediyor.
Fuat Koku Sitesi:
Hatay’daki Fuat Koku Sitesi’nde yıkım sonucu 69 kişinin yaşamını yitirdiği raporlandı. Ancak bu siteye ilişkin dosya, uzun süre bekletildi ve sanıklar tahliye edildi. Olası bir suçluluk durumunda, bu süreç çok daha uzun sürebilir.
Diğer Bölgelerdeki Durum
Hatay’daki diğer binalar için açılmış olan davalar da hala devam etmekte. Ancak bu binalara ilişkin iddianameler henüz tamamlanmış değil ve davaların açılmasında ciddi gecikmeler yaşanıyor. Yıkılan binalarda ölenler ve kaybolanlar için sorumlulukların kimde olduğu ve sorumluların cezalandırılması yönündeki talepler artarken, bu konuda da birçok soru işareti bulunuyor.